TÜİK’in 2023 Yılı AR-GE Faaliyetleri Araştırması Raporuna Göre Türkiye’nin AR-GE Harcamaları
TÜİK, 2023 yılı AR-GE Faaliyetleri Araştırması sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye’nin gayrisafi yurt içi AR-GE harcaması 2023’te önceki yıla göre 178 milyar 873 milyon lira artarak 377 milyar 542 milyon liraya ulaştı. Bu harcamaların GSYH içindeki oranı ise 2022’de yüzde 1,32 iken, 2023’te yüzde 1,42’ye yükseldi.
AR-GE Harcamalarının Sektörlere Göre Dağılımı
En büyük pay mali ve mali olmayan şirketlerde görüldü. Bu şirketlerin AR-GE harcamalarındaki payı yüzde 65,1 olarak açıklandı. Onları yüzde 30 ile yükseköğretim takip etti. Kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından yapılan AR-GE harcamalarının genel devlet AR-GE harcamaları içindeki payı ise yüzde 4,9 olarak belirlendi.
AR-GE Personeli Dağılımı ve Eğitim Durumu
AR-GE harcamaları içinde personel harcamaları yüzde 52,5 ile en büyük kalemi oluşturdu. 2023’te AR-GE personeli sayısı 290 bin 850 olarak kaydedildi. Araştırmacıların yüzde 31’i doktora veya eş değeri eğitim düzeyine sahipken, yüzde 38,3’ü lisans düzeyinde eğitim almıştı.
AR-GE Harcamalarının Bölgelere ve Sektörlere Göre Dağılımı
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması’na göre en yüksek AR-GE harcaması yapılan bölgeler sırasıyla TR51 (Ankara), TR10 (İstanbul) ve TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) olarak belirlendi. Yüksek teknoloji faaliyetlerindeki girişimlerin AR-GE harcamalarının büyük bir kısmı AR-GE merkezlerinde gerçekleştirildi.
İmalat Sanayisindeki AR-GE Faaliyetleri
İmalat sanayisinde yüksek teknoloji faaliyetleri yapan girişimlerin AR-GE harcamalarının yüzde 47,5’i bu alanda gerçekleşti. Orta yüksek teknoloji faaliyetlerindeki girişimler ise araştırmacı istihdamı açısından öne çıktı. TZE cinsinden araştırmacı sayılarının en yüksek olduğu sektör orta yüksek teknoloji faaliyetleri oldu.
